شب نيمه شعبان، شب بسيار مبارکى است. پيامبر گرامي اسلام (ص) در حديثي فرمود: در نيمه شعبان اجلها نوشته و ارزاق قسمت مي شود و خداي عزّ وجلّ در اين شب بيش از موهاي بزهاي قبيله بنيکلب، بندگانش را ميآمرزد و فرشتگان را به آسمان دنيا و از آنجا به زمين نازل ميکند و در اين نزول ابتدا در مکه فرود ميآيند.
از امام جعفر صادق (ع) روايت است که از امام محمدباقر(ع) در مورد فضيلت شب نيمه شعبان سؤال شد؛ امام فرمود آن شب بعد از ليلة القدر افضل شبها است. در آن شب خداوند به بندگان، فضل خود را عطا مىفرمايد و ايشان را به مَنّ و کَرَم خويش مىآمرزد. پس سعى و کوشش کنيد در تقرّب جستن به سوى خداى تعالى در آن شب، که آن شبى است که خدا قسم ياد فرموده به ذات مقدس خود که سائلى را از درگاه خود تا زماني که مطلب گناهي را درخواست نکند؛ دست خالى برنگرداند.
امام صادق(ع) نيز درباره رابطه شب قدر و نيمه شعبان فرمود: «همانطور که خداوند به پيامبر(ص) شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بيت نيز نيمه شعبان را عطا کرد».
اعمال شب نيمه شعبان
براى شب نيمه شعبان چند عمل وارد شده است:
1- غسل، که باعث تخفيف گناهان مىشود.
2- احياء اين شب به نماز و دعا و استغفار. و در روايت است که هر کس اين شب را احيا دارد؛ نميرد دل او در روزى که دلها بميرند.
3- زيارت امام حسين (ع) است که افضل اعمال اين شب و باعث آمرزش گناهان است و هر کس بخواهد با او مصافحه کند روح ???هزار پيغمبر زيارت کند آن حضرت را در اين شب، اَقَلِّ زيارت آن حضرت آن است که به بامى برآيد و به جانب راست و چپ نظر کند پس سر به جانب آسمان بلند کند و زيارت کند آن حضرت را به اين کلمات: “اَلسَّلامُ عَلَيْکَ يا اَبا عَبْدِاللّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْکَ وَ رَحْمَةُاللّهِ وَ بَرَکاتُهُ.” و هر کس در هر کجا باشد در هر وقت که آن حضرت را به اين کيفيت زيارت کند اميد است که ثواب حجّ و عُمره براى او نوشته شود.
4- صلوات هر روز را که در وقت زوال وارد شده خوانده شود.
5- دعاى کميل را که در اين شب وارد شده است، خوانده شود.
6- هر يک از اذکار “سُبْحانَ اللّهِ” ، “الْحَمْدُلِلّهِ” ، “اللّهُ اَکْبَرُ” وَ “لا اِلهَ اِلا اللّهُ” صد مرتبه گفته شود، تا خداوند تعالى گناهان گذشته او را بيامرزد و برآورد حاجتهاى دنيا و آخرت او را.
7- نماز جناب جعفر به جا آورده شود.
8- شيخ در مصباح از ابويحيى در ضمن خبرى در فضيلت شب نيمه شعبان روايت کرده که از مولاى خودم حضرت صادق (ع) پرسيدم که بهترين دعاها در اين شب چيست؟ فرمود: پس از آن که بجا آوردى نماز عشا را،? رکعت نماز اقامه کن که در رکعت اول حمد و سُوره قُلْ يا اَيُّهَا الْکافِروُنَ خوانده شود و در رکعت دوم حمد و سوره توحيد خوانده شود. پس از سلام، تسبيحات حضرت زهرا (س)گفته شود. پس از آن اين دعا خوانده شود:
يا مَنْ اِلَيْهِ مَلْجَاءُ الْعِبادِ فِى الْمُهِمّاتِ وَ اِلَيْهِ يَفْزَعُ الْخَلْقُ فىِ الْمُلِمّاتِ يا عالِمَ الْجَهْرِ وَالْخَفِيّاتِ وَ يا مَنْ لا تَخْفى عَلَيْهِ خَواطِرُ الاْوْهامِ وَ تَصَرُّفُ الْخَطَراتِ يا رَبَّ الْخَلايِقِ وَالْبَرِيّاتِ يا مَنْ بِيَدِهِ مَلَکُوتُ الاْرَضينَ وَالسَّمواتِ اَنْتَ اللّهُ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ اَمُتُّ اِلَيْکَ بِلا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ فَيا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ اجْعَلْنى فى هِذِهِ اللَّيْلَةِ مِمَّنْ نَظَرْتَ اِلَيْهِ فَرَحِمْتَهُ وَ سَمِعْتَ دُعاَّئَهُ فَاَجَبْتَهُ وَ عَلِمْتَ اسْتِقالَتَهُ فَاَقَلْتَهُ وَ تَجاوَزْتَ عَنْ سالِفِ خَطيئَتِهِ وَ عَظيمِ جَريرَتِهِ فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِکَ مِنْ ذُنُوبى وَ لَجَاْتُ اِلَيْکَ فى سَتْرِ عُيُوبى اَللّهُمَّ فَجُدْ عَلَىَّ بِکَرَمِکَ وَ فَضْلِکَ وَاحْطُطْ خَطاياىَ بِحِلْمِکَ وَ عَفْوِکَ وَ تَغَمَّدْنى فى هذِه اللَّيْلَةِ بِسابِغِ کَرامَتِکَ وَاجْعَلْنى فيها مِنْ اَوْلِياَّئِکَ الَّذينَ اجْتَبَيْتَهُمْ لِطاعَتِکَ وَاخْتَرْتَهُمْ لِعِبادَتِکَ وَ جَعَلْتَهُمْ خالِصَتَکَ وَ صِفْوَتَکَ اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ وَ تَوَفَّرَ مِنَ الْخَيْراتِ حَظُّهُ وَاجْعَلْنى مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ وَ فازَ فَغَنِمَ وَاکْفِنى شَرَّ ما اَسْلَفْتُ وَاعْصِمْنى مِنَ الاِْزدِيادِ فى مَعْصِيَتکَ وَ حَبِّبْ اِلَىَّ طاعَتَکَ وَ ما يُقَرِّبُنى مِنْکَ وَ يُزْلِفُنى عِنْدَکَ سَيِّدى اِلَيْکَ يَلْجَاءُ الْهارِبُ وَ مِنْکَ يَلْتَمِسُ الطّالِبُ وَ عَلى کَرَمِکَ يُعَوِّلُ الْمُسْتَقيلُ التّائِبُ اَدَّبْتَ عِبادَکَ بالتَّکَرُّمِ وَ اَنْتَ اَکْرَمُ الاْکْرَمينَ وَ اَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبادَکَ وَ اَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ اَللّهُمَّ فَلا تَحْرِمْنى ما رَجَوْتُ مِنْ کَرَمِکَ وَلا تُؤْيِسْنى مِنْ سابِغِ نِعَمِکَ وَلا تُخَيِّبْنى مِنْ جَزيلِ قِسَمِکَ فى هذِهِ اللَّيْلَةِ لاِهْلِ طاعَتِکَ وَاجْعَلْنى فى جُنَّةٍ مِنْ شِرارِ بَرِيَّتِکَ رَبِّ اِنْ لَمْ اَکُنْ مِنْ اَهْلِ ذلِکَ فَاَنْتَ اَهْلُ الْکَرَمِ وَالْعَفْوِ وَالْمَغْفِرَةِ وَ جُدْ عَلَىَّ بِما اَنْتَ اَهْلُهُ لا بِما اَسْتَحِقُّهُ فَقَدْ حَسُنَ ظَنّى بِکَ وَ تَحَقَّقَ رَجاَّئى لَکَ وَ عَلِقَتْ نَفْسى بِکَرَمِکَ فَاَنْتَ اَرْحَمُ الرّاحِمينَ وَ اَکْرَمُ الاْکْرَمينَ اَللّهُمَّ وَاخْصُصْنى مِنْ کَرَمِکَ بِجَزيلِ قِسَمِکَ وَاَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ وَاغْفِر لِىَ الَّذنْبَ الَّذى يَحْبِسُ عَلَىَّ الْخُلُقَ وَ يُضَيِّقُ عَلىَّ الرِّزْقَ حَتّى اَقُومَ بِصالِحِ رِضاکَ وَ اَنْعَمَ بِجَزيلِ عَطاَّئِکَ وَاَسْعَدَ بِسابِغِ نَعْماَّئِکَ فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِکَ وَ تَعَرَّضْتُ لِکَرَمِکَ وَاسْتَعَذْتُ بِعَفْوِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ وَ بِحِلْمِکَ مِنْ غَضَبِکَ فَجُدْ بِما سَئَلْتُکَ وَاَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْکَ اَسْئَلُکَ بِکَ لابِشَىءٍهُوَ اَعْظَمُ مِنْکَ.
پس به سجده مى روى و 20مرتبه يا رَبِّ ، 7 مرتبه يا اَللّهُ، 7مرتبه لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ، 10 مرتبه ما شآءَ اللّهُ، 10مرتبه لاقُوّةَ اِلاّ بِاللّهِ، و 10 مرتبه صلوات مى فرستى بر پيغمبر و آل او (ع) و حاجت خود را از خدا بخواه. سوگند به خدا که اگر به سبب اين عمل به عدد قطرات باران حاجت بخواهى هر آينه برساند به تو خداوند عزوجل آن حاجتها را به کَرَم عَميم و فَضْل جَسيمِ خود.
اعمال روز نيمه شعبان
عيد مولود شريف امام دوازدهم مَوْلانا وَ اِمامُنا الْمَهْدِىُّ حضرت حجّة بن الحسن صاحبُ الزَّمان صَلَواتُ اللّهِ عَلَيْهِ وَ عَلى آبائِهِ است و مستحب است زيارت آن حضرت (عج) در هر زمان و مکان و در هر جا و دعا براى تعجيل ظهور آن حضرت در هنگام زيارت و به خصوص تاکيد شده به زيارت آن حضرت در سرداب سامراء، و ظهور آن حضرت و فرمانروائيش مسلم است و او است که زمين را پر از عدل و داد کند چنانچه پر شده باشد از ستم و بيدادگري نتواند جز تو اى مهربانترين مهربانان.