شب اول از جمله ليالي شريفه است و در فضلت و ثواب عبادت و احياي آن حاديث بسيار وارد شده است و روايت شده است که آن شب کمتر از شب قدر نيست و از براي آن چند عملست:
اول: غسل است در وقتيکه غروب کرد آفتاب.
دوم: احياء آن شب بنماز و دعاء و استغفار و سؤال از حقتعالي به بيتوته در مسجد.
سيم: آنکه بخواند در عقب نماز مغرب و عشا و نماز صبح و عقب نماز عيد الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الحمد الله علي ما هدينا و له الشکر علي ما اولينا.
چهارم: آنکه چون نماز مغرب و نافله آن را خواند دستها را به سوي آسمان بلند کند و بگويد: يا ذا المن و الطول يا ذا الجود يا مصطفي محمد و ناصره صل علي محمد و آل محمد و اغفرلي کل ذنب احصيته و هو عندک في کتاب مبين پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگويد اتوب الي الله پس هر حاجت که دارد از حقتعالي بخواهد که انشاء الله برآورده خواهد شد. و در روايت شيخ است که بعد از نماز مغرب بسجده رود و بگويد ياذا الحول يا ذا الطول يا مصطفيا محمدا و ناصره صل علي محمد و آل محمد و اغفرلي کل ذنب اذنبته و نسيته انا و هو عندک في کتاب مبين پس صد مرتبه بگويد اتوب الي الله.
پنجم: زيارت کند امام حسين عليه السلام را که فضيلت بسيار دارد و زيارت مخصوصه اين شب در باب زيارات بيايد انشاء الله.
ششم: ده مرتبه بگويد ذکر يا دائم الفضل را که در اعمال شب جمعه گذشت.
هفتم: بجا آورد ده رکعت نمازي که در شب آخر ماه رمضان گذشت.
هشتم: بجا آورد دو رکعت نماز در رکعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحيد و در دوم يک مرتبه بخواند و بعد از سلام سر بسجده گذارد و صد مرتبه بگويد اتوب الي الله پس بگويد يا ذا المن و الجود يا ذا المن و الطول يا مصطفي محمد صلي الله عليه و اله صلي علي محمد و اله و افعل بي کذا و کذا و بجاي آن حاجات خود را بطلبد و روايت است که حضرت امير المؤمنين عليه السلام اين دو رکعت را باين يفيت بجا مي آورد پس سر از سجده بر مي داشت و ميفرمود بحق آن خداوندي که جانم بدست قدرت اوست هرکه اين نماز را بکند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا کند و اگر بعدد ريگهاي بيابان گناه داشته باشد خدا بيامرزدز و در روايت ديگر بجاي هزار مرتبه توحيد صد مرتبه وارد شده لکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن بايد به جا آورد و شيخ و سيد بعد از اين نماز اين دعاء را نقل کرده اند: يا الله يا الله يا الله يا رحمن يا رحيم يا الله يا ملک يا الله يا قدوس يا الله يا سلام يا الله يا مؤمن يا الله يا مهيمن يا الله يا عزيز يا الله يا جبار يا الله يا متکبر يا الله يا خالق يا الله يا بارئ يا الله يا مصور يا الله يا عالم يا الله يا عظيم يا الله يا عليم يا الله يا کريم يا الله يا حليم يا الله يا حکيم يا الله يا سميع يا الله يا بصير يا الله يا قريب يا الله يا مجيب يا الله يا جواد يا الله يا ماجد يا الله يا ملي يا الله يا وفي يا الله يا مولي يا الله يا قاضي يا الله يا سريع يا الله يا شديد يا الله يا رؤف يا الله يا رقيب يا لله يا مجيد يا الله يا حفيظ يا الله يا محيط يا الله يا سيد السادات يا الله يا اول يا لله يا اخر يا الله يا ظاهر يا الله يا باطن يا الله يا فاخر يا الله يا قاهر يا الله رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا ودود يا الله يا نور يا الله يا رافع يا الله يا مانع يا الله يا دافع يا الله يا فاتح يا الله يا نفاح يا الله يا جليل يا الله يا جميل يا الله يا شهيد يا الله يا شاهد يا الله يا مغيث يا الله يا حبيب با الله يا فاطر يا الله يا مطهر يا الله يا ملک يا الله يا مقتدر يا الله يا قابض يا الله يا باسط يا الله يا محيي يا الله يا مميت يا الله يا باعث يا الله يا وارث يا الله يا معطي يا الله يا مفضل يا الله يا منعم يا الله يا حق يا الله يا مبين يا الله يا طيب يا الله يا محسن يا الله يا مجمل يا الله يا مبدئ يا الله يا معيد يا الله يا بارئ يا الله با بديع يا الله يا هادي يا الله يا کافي يا الله يا شافي يا الله يا علي يا الله يا عظيم يا الله يا حنان يا الله يا منان يا الله يا ذا الطول يا الله يا متعالي يا الله يا عدل يا الله يا ذا المعارج يا مالله يا صادق يا الله يا صدوق يا الله يا ديان يا الله يا باقي يا الله يا واقي يا الله يا ذا الجلال يا الله يا ذا الاکرام يا الله يا محمود يا الله يا معبود يا الله يا صانع يا الله يا معين يا الله يا مکون يا الله يا فعال يا الله يا لطيف يا الله يا غفور يا الله يا شکور يا الله يا نور يا الله يا قدير يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله اسئلک ان تصلي علي محمد و ال محمد و تمن علي برضاک و تعفو عني بحلمک و توسع علي من رزقک الحلال الطيب من حيث احتسب و من حيث لا احتسب فاني عبدک ليس لي احد سواک و لا احد اسئله غيرک يا ارحم الراحمين ما شاء الله لا قوة الا بالله العلي العظيم.
پس به سجده مي روي و ميگوئي:
يا الله يا الله يا الله يا رب يا رب يا رب يا منزل البرکات بک تنزل کل حاجة اسئلک بکل اسم في مخزون الغيب عندک و الاسماء المشهوراة عندک المکتوبة علي سرادق عرشک ان تصلي علي محمد و ال محمد و ان تقبل مني شهر رمضان و تکتبني من الوافدين الي بيتک الحرام و تصفح لي عن الذنوب العظام و تستخرج لي رب کنوزک يا رحمن.
نهم: چهارده رکعت نماز بخواند در هر رکعتي حمد و آية الکرسي و سه مرتبه قل هو الله احد تا براي او باشد بهر رکعتي ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر که روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه.
دهم: شيخ در مصباح فرموده که در آخر شب غسل کن و بنشين در جاي نماز خود تا طلوع فجر.
روز اول روز عيد است واعمال آن چند چيز است:
اول: آنکه بخواني بعد از نماز صبح و نماز عيد آن تکبيراتي را که در شبش بعد از نماز فريضه مي خواندي.
دويم: آنکه بخواني بعد از نماز صبح دعائي را که سيد روايت کرده اللهم اني توجهت اليک بمحمد امامي و شيخ اين دعا را بعد از نماز عيد ذکر فرموده.
سيم: بيرون کردن زکوة فطره است از هر سري صاعي پيش از نماز عيد بتفصيلي که در کتب فقهيه است. و بدانکه زکوة فطره واجب مؤکد است و شرط قبولي روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال ديگر است و حق تعالي آنرا مقدم بر نماز ذکر فرموده در اين آيه شريفه قد افلح من تزکي و ذکر اسم ربه فصلي.
چهارم: غسل است و بهتر آنست که اگر ممکن شود از نهر غسل کني و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زمان به جا آوردن نماز عيد چنانچه شيخ فرموده و در جزء روايتي است که غسل را در زير سقفي بکن و چون خواستي غسل کني بگو: اللهم ايمانا بک و تصديقا بکتابک و اتباع سنة نبيک محمد صلي الله عليه و اله پس بسم الله بگو و غسل کن و چون از غسل فارغ شدي بگو: اللهم اجعله کفارة لذنوبي و طهر ديني اللهم اذهب عني الدنس.
پنجم: پوشيدن جامه نيکو و بکار بردن بوي خوش و رفتن به صحرا در غير مکه براي نماز کردن در زير آسمان.
ششم: پيش از نماز عيد در اول روز افطار کني وبهتر آنست که بخرما يا بشيريني باشد و شيخ مفيد فرموده مستحب است تناول کردن مقدار کمي از تربت سيد الشهداء عليه السلام که شفاء است از براي هر دردي.
هفتم: آنکه چون مهيا شدي از براي رفتن بنماز عيد بيرون نروي مگر بعد از طلوع آفتاب و آنکه بخواني دعاهائي را که سيد در اقبال نقل کرده از جمله از ابو حمزه ثمالي روايت کرده از حضرت امام محمد باقر عليه السلام که فرمود بخوان در عيد فطر و قربان و جمعه وقتيکه مهيا شدي بجهت بيرون رفتن به نماز اين دعا را: اللهم من تهيا في هذا اليوم او تعبا او اعد و استعد لوفادة الي مخلوق رجاء رفده و نوافله و فواضله و عطاياه فان اليک يا سيدي تهيئتي و تعبئتي و اعدادي و استعدادي رجاء رفدک و جوائزک و نوافلک و فواضلک و فضائلک و عطاياک و قد غدوت الي عيد من اعياد امة نبيک محمد صلوات الله عليه و علي اله و لم افد اليک اليوم بعمل صالح اثق به قدمته و لا توجهت بمخلوق املته و لکن اتيتک خاضعا مقرا بذنوبي و اسائتي الي نفسي فيا عظيم يا عظيم يا عظيم اغفرلي العظيم من ذنوبي فانه لا يغفر الذنوب العظام الا انت يا لا اله الا انت يا ارحم الراحمين.
هشتم: خواندن نماز عيد است و آن دو رکعت است در رکعت اول حمد و سوره اعلي بخواند و بعد از قرائت پنج تکبير بگويد و بعد از هر تکبيري اين قنوت را بخواند اللهم اهل الکبرياء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوي و المغفرة اسئلک بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا و لمحمد صلي الله عليه و اله ذخرا و مزيدا ان تصلي علي محمد و ال محمد و ان تدخلني في کل خير ادخلت فيه محمدا و ال محمد و ان تخرجني من کل سوء اخرجت منه محمدا و ال محمد صلواتک عليه و عليهم اللهم اني اسئلک خير ما سئلک عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک الصالحون پس تکبير ششم بگويد و برکوع رود و بعد از رکوع و سجود برخيزد برکعت دوم و بعد از حمد سوره و الشمس بخواند پس چهار تکبير بگويد و بعد از هر تکبيري آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تکبير پنجم گويد و به رکوع رود پس نماز را تمام کند و بعد از سلام تسبيح زهرا عليها السلام بفرستد و بعد از نماز عيد دعاهاي بسيار وارد شده است و شايد بهترين آنها دعاي چهل و ششم صحيفه کامله باشد. و مستحب است که نماز عيد در زير آسمان و بر روي زمين بدون فرش و بوريا واقع شود و آنکه برگردد از مصلي از غير آن راهيکه رفته بود و دعاء کند از براي برادران ديني خود بقبولي اعمال.
نهم: زيارت کند امام حسين عليه السلام را.
دهم: بخواند دعاي ندبه را که بعد از اين بيايد انشاء الله تعالي. و سيد بن طاوي فرموده که چون از دعا فارغ شود بسجده رود و بگويد: اعوذ بک من نار حرها لا يطفي و جديدها لا يبلي و عطشانها لا يروي. پس بگذارد گونه راست را و بگويد: الهي لا تقلب وجهي في النار بعد سجودي و تعفيري لک بغير من مني عليک بل لک المن علي. پس بگذارد گونه چپ را بگويد: ارحم من اساء و اقترف و استکان و اعترف. پس برگردد بحالت سجده و بگويد: ان کنت بئس العبد فانت نعم الرب عظم الذنب من عبدک فليحسن العفو من عندک يا کريم. پس بگويد العفو العفو صد مرتبه. آنگاه سيد فرموده: و لا تقطع يومک هذا باللعب و الاهمال و انت لا تعلم ا مردود ام مقبول الاعمال فان رجوت القبول فقابل ذلک بالشکر الجميل و ان خفت الرد فکن اسير الحزن الطويل.