گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی جزو اولین گروه هایی است که در دانشگاه ایلام و در رشته ی علوم انسانی مصوب و شروع به کار کرده است، این گروه به سال 1372 و در پی سفر مقام معظم رهبری به استان و گسترش دانشگاه ایلام، فعالیت علمی و آموزشی خود را با جذب 30 دانشجو در مقطع کارشناسی ( با گرایش دبیری زبان و ادبیات فارسی) آغاز نمود . سپس به سال 1385 موفق به ایجاد مقطع کارشناسی ارشد گردید . فعالیت پی گیر گروه در جذب اساتید با مدرک دکتری و نیز داشتن دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد باعث شد تا گروه بتواند به سال 1391 مجوزهای لازم برای ایجاد مقطع دکتری زبان و ادبیات فارسی را کسب نماید . در حال حاضر گروه زبان و ادبیات فارسی با داشتن شش نفر عضو هیئت علمی تمام وقت و بالغ بر 200 نفر دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری زبان و ادبیات فارسی به فعالیت علمی و آموزشی خود ادامه می دهد .

امکانات گروه زبان و ادبیات فارسی :

1. وجود کتابخانه ی غنی در دانشکده ی ادبیات و علوم انسانی .
2.  وجود آرشیو پایان نامه های انجام شده در کتابخانه مرکزی دانشگاه ایلام.
3. اشتراک و نمایه ی مجلات معتبر علمی و پژوهشی .
4. در اختیار داشتن فضای آموزشی مناسب و مجهز به وسایل کمک آموزشی ( سمعی و بصری) .

برنامه های در دست اقدام گروه زبان و ادبیات فارسی :

1. گسترش فعالیت های گروه در مقطع تحصیلات تکمیلی .
2. تلاش برای اخذ مجوز ایجاد گرایش « ادبیات غنایی » در مقطع دکتری .
3. تلاش برای ایجاد دو گرایش جدید « ادبیات معاصر » و « نقد و نظریه های ادبی » .
4. اخذ مجوز انتشار مجله ی علمی ـ تخصصی با عنوان « کاوش های ادبی ـ داستانی » .
5. تلاش در جهت تعامل با نویسندگان و شاعران بومی و نهادهای متولی فرهنگ و ادبیات برای رشد و ارتقاء ادبیات بومی استان و تحقیقات آکادمیک مرتبط با آن .
6. اجرای سرفصل های جدید آموزشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای آموزش بهینه ی دانشجویان برای حضور در بازار کار و ادامه ی تحصیل .
7. تلاش در راستای انجام فعالیت های پژوهشی بین رشته ای در قالب پایان نامه و طرح های پژوهشی .
8. توجه به ادبیات بومی و محلی استان ایلام در قالب اجرای طرح های پژوهشی اعضای محترم هیئت علمی و پایان نامه های دانشجویی .